“Die dag verliet Jesus het huis en zette zich neer aan het meer. En een talrijke menigte verzamelde zich om Hem heen, zodat Hij in een boot ging zitten, terwijl heel de menigte op de oever bleef staan. En Hij sprak hun in gelijkenissen over vele dingen. Hij zeide: Zie de zaaier ging uit om te zaaien.” (Matteüs 13 e.v.)
In het Evangelie van de vijftiende zondag door het jaar lezen we over de Parabel van de Zaaier. In het kort gezegd: Een groot deel van het zaaigoed valt, zoals we lezen, niet altijd in goede aarde. Een gedeelte viel langs de weg en de vogels van de lucht aten het op. Een ander deel viel op steengrond waar het niet veel aarde had, kwam snel op, maar nadat de zon aan de hemel steeg, verschroeide het zaad en bleef zonder vrucht omdat het geen wortel had geschoten. Een ander deel viel tussen de doornen. De doornen schoten op en verstikten het. Weer een ander deel viel echter op goede grond en dit leverde vrucht op.
De eerste alinea is niet zonder reden geschreven, dus hoe Jesus eerst aan het meer gaat zitten, en daarna plaats neemt in de boot. De boot (een schip) kan volgens Kerkvader Hilarius worden gezien als het symbool van de Kerk waar Jesus uit Leert. Maar de mensen die niet in de boot zitten (dus niet in de Kerk zijn) horen onze Heer spreken in gelijkenissen. De reden is volgens Jesus dat er sprake is van een zekere mate van schuld. Men heeft wel ogen en oren, maar men weigert om te zien (zie daarvoor Matteüs 13;14-15). Dus aan hen die ongelovig bleven, ondanks de lessen en wonderen van Jesus, wilde Hij de diepere zin van de gelijkenissen niet uitleggen omdat ze er geen nut uit zouden trekken. Maar de Apostelen, de gelovigen die in het schip verblijven, luisteren naar de stem van de Genade en daardoor ontvangen zij nog meer gunsten van God. Sommige bijbelcommentatoren zien in de poging van de Verlosser om een aantal van hen die buiten staan, langzamerhand tot nadenken te brengen. Ook als de weg moeilijk is, wordt nog een poging ondernomen.
We zien hier duidelijk dat Jesus zijn Leer toont aan de mensen, maar dat Hij niemand ergens toe dwingt. God de Heer neemt de vrijheid van de mens zeer serieus. Dus kan er ook geen sprake zijn van een soort dwang die anderen in ons menen te kunnen zien.
Zo was er onlangs een discussie op de Social Media over de oprichting van een Katholieke school in het Nederlandse Vught. Iemand reageerde daarop door te stellen dat men niet zat te wachten op een soort "koranschool." Probleem is dat de Kerk nooit koranscholen heeft gehad en dat dwang altijd wordt vermeden, juist in het licht van het Evangelie. Ook werd er gesuggereerd dat er een soort bekeringsdwang zou volgen, maar zo werkt bekering helemaal niet. Men bekeert zich immers onder invloed van de genade die van God komt, en men moet ook daadwerkelijk met die genade meewerken. Mensen kunnen die genade van bekering namelijk ook afwijzen. Niemand wordt door God gedwongen en ook Jesus dwong niemand ergens toe. En het is zeker niet waar dat het verstand van de mens opeens boven het Geloof zou staan. Het is immers andersom: het Geloof staat boven het verstand. De persoon die reageerde dacht in wetenschappelijke termen en het verstand, alsof dat het enige criterium zou zijn. Maar er kan nooit sprake zijn van een werkelijke tegenstelling tussen Geloof en het verstand, aangezien dezelfde God die de mysteries openbaart en het Geloof meedeelt, ook het licht van het verstand in de menselijke geest heeft doen neerdalen.
Er is dus nogal wat verwarring over het Katholiek Geloof en helaas zijn diegenen die het minst gevormd zijn ook diegenen die direct in de pen klimmen en beweringen doen die nergens op slaan. En dat is jammer, want verwarring over ons Geloof kan toch wel als een belangrijke hinderpaal worden gezien voor de redding van de zielen. Daarom is goede vorming van de leek ook zo van belang. Dat laat Jesus in dit prachtig stukje Evangelie goed zien.
1e lezing: Jes.55,10‑11
2e lezing: Rom.8,18‑23
Evangelie: Mt.13,1‑23 of Mt.13,1‑9
Kleur: Groen. Jaar: A.
