zaterdag 21 september 2019

Uitleg parabel over de onrechtvaardige rentmeester

Volgens kenners is er geen stukje Evangelie in de Heilige Schrift aanwezig dat zo is blijven hangen als het stuk over de onrechtvaardige rentmeester. We spreken hier over de 25ste Zondag door het Jaar en de Evangelielezing vinden wij terug op Lucas 16;1-13. In de Petrus Canisius-bijbel staat een erg mooi commentaar geschreven over dit stuk, men kan het hieronder in zijn volledigheid lezen.

Een parabel is een voortgezette vergelijking, die tot een verhaal is verwerkt. Iedere vergelijking moet echter slechts op één enkel punt worden toegepast en verklaard. De rest, de onderdelen van de vergelijking, behoort dus niet tot de toepassing of de les; of zoals wij dit zeggen: iedere vergelijking gaat mank. Zo is het ook bij parabels, buiten de enkele gevallen, waarin Christus zelf de verschillende onderdelen toepast en verklaart (zie de parabel van de zaaier in Matteus 13;1-23).
Zo ook heeft deze parabel één punt van vergelijking, één les. En die les is: Maakt u door weldadigheid vrienden in de Hemel (vers 9). De rest behoort tot de inkleding van het verhaal, tot de onderdelen van de vergelijking, die niet moeten worden toegepast; tot datgene dus, waarin de vergelijking mank gaat. Wanneer dus in vers 8 gezegd wordt: dat de heer de "onrechtvaardige rentmeester prees", dan moeten wij dit niet verstaan en toepassen, alsof hij de rentmeester om zijn onrechtvaardigheid prees, maar enkel op het ene punt, waarover de parabel loopt, namelijk, omdat hij zich door weldadigheid vrienden had gemaakt, of zoals de tekst zegt, omdat hij met overleg had gehandeld. 
Waarom heeft Christus dan het voorbeeld van een onrechtvaardige, en niet van een rechtvaardige rentmeester gebruikt? Waarschijnlijk om des te beter de aandacht te trekken. Onwillekeurig is men benieuwd naar de afloop, juist om het eigenaardige van dit geval; en daardoor blijft de les die Christus trekt, des te vaster in het geheugen. We kunnen dan ook zeggen, dat over het algemeen geen parabel zó goed bekend is, als die van de onrechtvaardige rentmeester, juist om de moeilijkheid die zij meebrengt. Maar als wij ze daardoor des te beter kennen, dan kunnen we het ook beter op onszelf toepassen, op het ene en voorname punt dat Christus ons wilde leren.

En dit is dan ook de les die Christus ons allen leert en vraagt om het zelfde te doen: maakt u door overleg en weldadigheid vrienden in de Hemel. Uiteindelijk doen we dan de werken van de barmhartigheid waardoor wij deel krijgen in de opstanding der Rechtvaardigen bij het Laatste Oordeel.

1e lezing : Amos 8,4-7
2e lezing: 1Tim.2,1-8
Evangelie: Lc.16,1-13 of: 10-13
Jaar: C. Kleur: Groen.