woensdag 14 mei 2025

Fantasieverhalen over het Conclaaf

Vlak na de keuze van de nieuwe Paus verschenen er artikelen in kranten en zelfs internetfilmpjes die in geuren en kleuren vertelden wat er allemaal tijdens het laatste Conclaaf was gebeurd. Eén krant ging zelfs zover, door de hele stemronde te publiceren, welke kandidaten zich tijdens de stemming terugtrokken ten gunste van wie, en welke kandidaat daardoor de meeste stemmen kreeg. Maar dit soort berichten is puur uit de duim gezogen. Misschien dat filmmakers zonder werk kwamen te zitten en dat krantenredacties niets anders te doen hadden dan het produceren van fantasieverhalen over het Conclaaf, daarover moet ik het antwoord schuldig blijven.
In de Constituties van de Kerk staat namelijk precies aangegeven wat mag gebeuren en - op straffe van excommunicatie - wat zeker niet mag gebeuren tijdens de keuze van de nieuwe Paus.

Ten eerste moeten alle kiesgerechtigde Kardinalen een persoonlijke eed voor volledig stilzwijgen afleggen wat met de keuze van de nieuwe Paus te maken heeft. Ook de aanwezige personeelsleden die niet kiezen moeten een eed afleggen. Niet alleen tijdens, maar ook na het Conclaaf moet gezwegen worden, op straffe van excommunicatie Latae Sententiae die aan de Heilige Stoel alleen is voorbehouden.

De aanwezige kieskardinalen moeten niet alleen volledig zwijgen, maar mogen ook geen informatie ontvangen op welke wijze dan ook. De kardinalen die kiezen worden volledig van de buitenwereld afgesloten, kunnen geen televisie, radio of krantenberichten ontvangen. 
Zolang als de verkiezingshandelingen gaande zijn, moeten de kieskardinalen zich onthouden van alle schriftelijke correspondentie, gesprekken, telefoongesprekken, of de radio, met personen die niet wettelijk zijn toegelaten tot de betreffende gebouwen waar de verkiezing plaatsvindt.

Kieskardinalen dienen zich eveneens te onthouden van het ontvangen of versturen van berichten van welke aard dan ook buiten Vaticaanstad. Het is ook verboden dat legitieme personen dergelijke berichten afleveren. 

De kieskardinalen zijn verboden om informatie te verstrekken, aan wie dan ook, direct als indirect over de stemming en over zaken die daar besproken of besloten zijn. Deze geheimhouding geldt ook voor kardinalen die niet kunnen kiezen, maar die deelnemen aan de Algemene Congregaties overeenkomstig artikel 7 van de betreffende Constitutie Universi Dominici Gregis.

Verder worden de kieskardinalen geboden geheimhouding te bewaren over zaken, ook nadat de verkiezing van de nieuwe Paus heeft plaatsgehad. En dit geheim mag onder geen voorwaarde door de kardinalen worden verbroken, tenzij er speciale en uitdrukkelijke toestemming is verleend door de Paus zelf.

Met andere woorden: de kieskardinalen zwijgen als het graf en zullen zeker niet een excommunicatie van rechtswege willen oplopen alleen maar omdat een of andere journalist graag een artikeltje wil schrijven in een plaatselijke krant of iemand een YouTube filmpje op het internet wil plaatsen.

Verhalen en YouTube filmpjes over hoe die stemmingen zijn geschied en wat daar allemaal wel of niet is besproken, kan men gerust naar het rijk der fabelen verwijzen. 
 
Ik moet daarbij stellen dat dit niet de eerste keer is dat dergelijke verhalen opduiken: ik ben ze vaker bij een verkiezing van de Paus tegengekomen, dus nieuw is dit verschijnsel niet. 
Maar als katholiek moet je tegenwoordig oppassen wat de kranten schrijven. Veel mensen geloven de krant op voorhand, maar aan de voorbeelden die ik hier gegeven heb, blijkt wel dat het niet altijd zuivere koffie is wat men in de kranten aantreft.